Hernieuwbare Brandstof Eenheden – ook wel HBE’s – zijn certificaten die verkregen kunnen worden door het leveren van hernieuwbare energie aan verschillende vormen van vervoer. 1 HBE staat gelijk aan 1 gigajoule geleverde hernieuwbare energie. HBE’s kunnen gezien worden als een marktmechanisme om duurzaam vervoer een boost te geven. In dit artikel duiken we dieper in op HBE’s; wat zijn het en wat kan je ermee? Maar ook, hoe werkt het marktmechanisme van HBE’s? En we nemen je aan de hand van een rekenvoorbeeld mee in hoe HBE’s in de praktijk werken.
Marktmechanisme van HBE's
Een opvallend kenmerk van HBE’s is hun verhandelbaarheid. Ze hebben een daadwerkelijke marktprijs, wat betekent dat ze een economische waarde vertegenwoordigen. Dat mechanisme werkt als volgt. Brandstofleveranciers zijn verplicht om gedeeltelijk duurzame brandstoffen te leveren (bijvoorbeeld door biobrandstoffen bij te mengen) of voor dit deel HBE’s in te kopen. In 2023 bedraagt deze verplichting 18,9%. Dit betekent dat bijna een vijfde van de brandstofleveringen die voor vervoer worden gebruikt, moet worden gecompenseerd met HBE’s. Het compenseren gebeurt door het kopen van HBE’s van andere partijen die ze creëren.
HBE’s kunnen onder andere gecreëerd worden door bedrijven die laadpalen bezitten of exploiteren. Bij het laden van elektrische voertuigen kunnen HBE’s gecreëerd worden als dit op de juiste manier geregistreerd wordenin het Register Energie voor Vervoer van de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa). Het marktmechanisme zorgt voor een prijskaartje aan HBE’s, waardoor duurzame investeringen financieel aantrekkelijker worden.
Herkomst van HBE’s en stimuleringsfactor
Dit leidt tot de volgende aantallen:
- 1 GJ elektriciteit uit het net = 1 * 30,4% * 4 = 1,216 HBE’s
- 1 GJ elektriciteit van lokaal opgewekte groene stroom = 1 * 100% * 4 = 4 HBE’s
Dat maakt het extra interessant om met eigen opgewekte energie te laden. Maar eigen opwek is dus geen vereiste.
HBE's en een slim batterijsysteem
Een slim batterijsysteem kan het interessanter en makkelijker maken om HBE’s te verkrijgen. Het batterijsysteem zorgt er bijvoorbeeld voor dat eigen opgewekte zonne-energie op wordt geslagen en gebruikt wordt voor laden van voertuigen. Het is zelfs mogelijk om het laad- en ontlaadt gedrag aan te passen aan de voorspelde opbrengst van de zonnepanelen. Rekening houdend met het weer en de energiebehoefte van de onderneming kan een slim batterijsysteem ervoor zorgen dat zo een groter aandeel van HBE’s wordt gegenereerd tegen 100% hernieuwbaar deel.
Omrekeningen en rekenvoorbeeld
Om een goed beeld te kunnen schetsen van hoe HBE’s in de praktijk werken moeten we een aantal kengetallen definiëren. Een HBE staat voor 1 gigajoule (GJ) energie. Vaak wordt er bij e-mobility en laadpalen gesproken over kilowattuur (kWh) in plaats van GJ. 1 GJ staat gelijk aan ongeveer 278 kWh. Op dit moment ligt de gemiddelde prijs van een HBE op €12, door het marktmechanisme is deze onderhevig aan fluctuatie.
Hieronder is een HBE business case weergegeven voor een logistiek bedrijf wat 10 elektrische trucks dagelijks laadt met deels eigen opgewekte energie.
Voorwaarden voor het verkrijgen HBE's
In principe kunnen alle bedrijven die zelf laadpunten beheren of exploiteren HBE’s inboeken. Daarbij gelden wel een drietal voorwaarden:
Het bedrijf heeft een inschrijving in het handelsregister van de KvK en levert elektriciteit aan voertuigen.
Het bedrijf is eigenaar van de netaansluiting van de locatie die HBE’s wil inboeken.
Het bedrijf verwacht genoeg HBE’s te winnen uit het duurzaam laden van de voertuigen om de administratieve kosten van het inboeken van HBE’s goed te kunnen maken.
HBE’s, een duurzame versneller met interessant verdienmodel
Al met al vormen Hernieuwbare Brandstof Eenheden een intrigerende ontwikkeling in de transitie naar een duurzamere toekomst. Met verhandelbare certificaten, verplichte integratie bij fossiele brandstof leveranciers en een duidelijk verdienmodel, spelen HBE’s een sleutelrol in het verminderen van de CO2-uitstoot van vervoer.
